Συνέντευξη καθ. Σ. Στυλιανίδη στην εκπομπή “This is Alpha” της Β. Καρατζαφέρη στο Ραδιόφωνο Alpha 98.9 την Κυριακή 07/02/2021.
Μπορείτε να ακούσετε την εκπομπή στον ακόλουθο σύνδεσμο.
«Το Zanax κυκλοφορεί σαν καραμέλα, διαπιστώνεται και υψηλή κατανάλωση αλκοόλ»
Η αντιφατικότητα πληροφοριών και δηλώσεων σε σχέση με την πανδημία τρελαίνει τον κόσμο ξεκαθάρισε, μιλώντας Στο Κόκκινο και τον Νίκο Ξυδάκη ο ψυχίατρος, καθηγητής στο Πάντειο Στέλιος Στυλιανίδης, επισημαίνοντας το ζήτημα της λανθασμένης επικοινωνιακής διαχείρισης της πανδημίας.
«Το λοκ ντάουν συνδέεται με την ψυχολογική κόπωση. Υπάρχει μια απελπισία. Ενώ ξεκινήσαμε τον Μάρτιο με συναινετική τήρηση των μέτρων τώρα παρατηρούμε μια αντιφατικότητα σε δηλώσεις και πληροφορίες που αρχίζει και τρελαίνει τον κόσμο. Υπάρχει μείζον θέμα επικοινωνιακής διαχείρισης» είπε χαρακτηριστικά. Σημείωσε πως «η επιτροπή των εμπειρογνωμόνων πρέπει να έχει μια φωνή, δεν μπορεί να παράγονται τόσα αντιφατικά μηνύματα» και εξήγησε πως «ο συνεχής θόρυβος και η ασυναρτησία εσωτερικεύεται στη ψυχική υγεία του κόσμου, η ατομική ευθύνη δεν μπορεί να προτάσσεται ως το σύνθημα απέναντι στην αδυναμία του ΕΣΥ» υπογράμμισε.
Πρόσθεσε, μάλιστα, πως «ενώ η ψυχοπαθολογία έχει επιδεινωθεί, υπάρχει πλήρης έλλειψη δομών Ψυχικής Υγείας» και όταν κάποιος δεν έχει πού να απευθυνθεί κάνει αυτοθεραπεία. «Το Zanax κυκλοφορεί σαν καραμέλα» είπε, συμπληρώνοντας πως διαπιστώνεται και υψηλή κατανάλωση αλκοόλ.
Πηγή: avgi.gr
Η ατιμωρησία των θυτών τροφοδοτεί καταλυτικά τον καταναγκασμό της επανάληψης της βίας επί του άλλου από άτομα με θέσεις εξουσίας: Ό,τι και να κάνω δεν πρόκειται να έχω καμία κύρωση. Η δύναμη και η βία είναι πράγματα αντίθετα: Η βία δεν είναι δύναμη. Όταν η μία επικρατεί απόλυτα, η άλλη απουσιάζει, σημειώνει η Χάνα Αρεντ.
Η χώρα μας βρίσκεται σε έναν τυφώνα αποκαλύψεων για βιασμούς, σεξουαλική κακοποίηση και παρενόχληση γυναικών, και ορισμένες φορές αντρών, όπως επίσης για κατάχρηση εξουσίας.
Είναι εξαιρετικά θετική εξέλιξη που παίρνει χαρακτηριστικά κοινωνικού κινήματος, όπως συνέβη και σε άλλες χώρες, στο βαθμό που η κυρίαρχη ομερτά, δηλαδή η συνωμοσία σιωπής απέναντι σε τέτοιες πράξεις και συμπεριφορές αρχίζει και σπάει με δεδομένη τη δύναμη του συντηρητισμού και της πατριαρχίας.
Το κουράγιο της Σοφίας Μπεκατώρου λειτούργησε σαν καταλύτης για να πυροδοτηθεί μια διαμαρτυρία, ένας κρυμμένος θυμός, η υπέρβαση του φόβου, της ντροπής και της ενοχής απέναντι σε βιασμό σωμάτων και ψυχών.
Είναι πολύ νωρίς για να μπορέσουμε να εκτιμήσουμε και να αξιολογήσουμε πώς μια τέτοια κοινωνική κινητικότητα μπορεί εκ των υστέρων να μετασχηματίσει ουσιαστικά όχι μόνο ατομικές ή ομαδικές συμπεριφορές αλλά και να αλλάξει σκληρούς συντηρητικούς θεσμούς, όπως της δικαστικής εξουσίας, της αστυνομίας, αλλά και της ίδιας της δήθεν αθώας ελληνικής οικογένειας.
Παρόλο που στη σύγχρονη εποχή το συντριπτικό ποσοστό των βιαστών προέρχονται από οικείο περιβάλλον (συγγενείς, καθηγητές, προπονητές, φίλοι, εργοδότες κοκ), η διάχυτη προκατάληψη για εικαζόμενη συναίνεση των θυμάτων αλλά και η καχεξία των προστατευτικών μηχανισμών εμπόδιζαν την έγκαιρη καταγγελία και την προστασία της αξιοπρέπειας και της ψυχικής ακεραιότητας των θυμάτων. Συχνά, αντί για τους θύτες ενοχοποιούνταν τα ίδια τα θύματα ή απειλούνταν με αποκλεισμό από τις συλλογικότητες στις οποίες συμμετείχαν.
Η υποκρισία της πολιτείας και η δήθεν πολιτική ορθότητα που καταδυναστεύει τον δημόσιο διάλογο έχουν χαρακτηριστικά ακραίου κυνισμού, εκμαυλισμού, αδιαφορίας και προστασίας κάθε είδους εξουσίας.
Η δολοφονία της Ελένης Τοπαλούδη ανέδειξε με συγκλονιστικό τρόπο αυτά τα φαινόμενα: Είχε καταγγείλει τον πρώτο βιασμό της, η αστυνομία την αγνόησε και τη δεύτερη φορά έχασε τη ζωή σε φρικτές συνθήκες χωρίς πια να μπορεί να καταγγείλει.
Πολλοί αναρωτιούνται, ορισμένοι καλόπιστα, άλλοι όχι, γιατί παίρνει τόσο χρόνο η αποκάλυψη. Μετά από μια απόπειρα βιασμού ή έναν βιασμό, αρχικά το πάγωμα, ο πανικός, η ενοχή για την μη αντίδραση συναντούν το φόβο, την ασυνείδητη ενοχή μήπως το θύμα προκάλεσε το συμβάν και την ντροπή απέναντι στο άμεσο και ευρύτερο περιβάλλον. Συχνά, η κατάθλιψη, οι αγχώδεις διαταραχές, η κατάχρηση ουσιών, η εσωστρέφεια, η κοινωνική απομόνωση, το βίωμα του “ρυπαρού” για το σώμα του θύματος, ο καθοριστικός επηρεασμός της σεξουαλικότητας μπορούν να οδηγήσουν ακόμη και στην αυτοκτονικότητα ή την αυτοκτονία.
Όλες οι καταστάσεις ασφαλώς δεν είναι ίδιες: Άλλο βιασμός, άλλο σεξουαλική παρενόχληση, άλλο κατάχρηση εξουσίας. Ωστόσο, η λειτουργία του τραύματος, οι όροι και ο χρόνος αποκάλυψης, είναι άχρονοι. Ακριβώς επειδή τροφοδοτούνται από ένα αίσθημα αυτοστιγματισμού, ενοχής και ντροπής. Το τραύμα αποτελεί ρήξη στη συνέχεια της ψυχικής ύπαρξης και αδυναμία μεταβολισμού των διεγέρσεων που υπέστη το άτομο. Συχνά το όριο μεταξύ ψυχισμού και σώματος γίνεται δυσδιάκριτο. Παρατηρείται αποτυχία προσαρμογής των ψυχοσωματικών λειτουργιών προκειμένου το “εγώ” να αντέξει και να αμυνθεί. Όπως χαρακτηριστικά είπε η Σοφία Μπεκατώρου, “ήθελα να βγάλω τη σάρκα από πάνω μου”.
Ή όπως μου είπε ένας ομοφυλόφιλος ασθενής μου, ο οποίος είχε υποστεί απόπειρα βιασμού από τον προϊστάμενό του υπό την απειλή απόλυσης: “Το νεκρό δεν πεθαίνει”. Ένα κομμάτι της ψυχής του είχε απονεκρωθεί, ο ίδιος αισθανόταν ότι η εικόνα του εαυτού του είχε για πάντα στιγματιστεί και αυτό που κυριαρχούσε στην εσωτερική του πραγματικότητα ήταν ένα απέραντο ψυχικό πάγωμα, σαν αυτό του θανάτου. Κάποιος που παγώνει δεν μπορεί πια να τραυματιστεί, πόσο μάλλον να πεθάνει.
Ωστόσο, είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι η αποκάλυψη, το coming out, είναι μια εσωτερική διαδικασία απολύτως προσωπική για κάθε άτομο αλλά ενισχύεται από το υποστηρικτικό σύστημα του ατόμου και από τους θεσμούς οι οποίοι μπορούν να στηρίξουν την ανθεκτικότητα και να άρουν τον αυτοστιγματισμό.
Εξάλλου, η ατιμωρησία των θυτών τροφοδοτεί καταλυτικά τον καταναγκασμό της επανάληψης της βίας επί του άλλου από άτομα με θέσεις εξουσίας: Ό,τι και να κάνω δεν πρόκειται να έχω καμία κύρωση.
Η δύναμη και η βία είναι πράγματα αντίθετα: Η βία δεν είναι δύναμη. Όταν η μία επικρατεί απόλυτα, η άλλη απουσιάζει, σημειώνει η Χάνα Αρεντ.
Όταν ορισμένοι άντρες μεθούν στη ναρκισσιστική τους επιβεβαίωση ότι τα σώματα των άλλων είναι ιδιοκτησία τους, είναι αντικείμενο επιβολής τους, τότε δεν υπάρχει καμία δυνατότητα εσωτερίκευσης ορίου, απαγόρευσης και σεβασμού για τον άλλο. Τότε, το δικαίωμα του άλλου να πει “όχι, αρνούμαι, δεν θέλω” καταργείται. Η διαστροφή και η ενόρμηση επικυριαρχίας παίρνουν το πάνω χέρι στις ανθρώπινες σχέσεις και καταστρέφουν αμετάκλητα κοινωνικούς και ψυχικούς δεσμούς.
Απαντώντας στην υπερβολή
-Το αδιαφοροποίητο μεταξύ βιασμού, σεξουαλικής παρενόχλησης, κακοποίησης και κατάχρησης εξουσίας, η μανιχαϊστική σκέψη και η διχοτόμηση σε καλό/κακό οδηγεί συχνά στη συλλήβδην ενοχοποίηση των αντρών με αποτέλεσμα την ήττα της σκέψης.
-Η μη διαφοροποίηση, σε τελευταία ανάλυση, αθωώνει τη βία.
-Η υποκατάσταση των θεσμικών απαντήσεων από λαϊκά δικαστήρια στα social media αποτελεί ήττα του κράτους δικαίου και ενισχύει την καχεκτικότητα της δημοκρατίας στη χώρα μας.
-Και οι κρίνοντες κρίνονται. Δεν έχουν όλες οι καταγγελίες την ίδια αλήθεια, την ίδια αξία και την ίδια βαρύτητα. Όταν αντιμετωπίζονται όλοι οι κατήγοροι με τον ίδιο τρόπο, πάλι αδιαφοροποίητα, χάνεται η αυθεντικότητα και φαλκιδεύεται ο κινηματικός χαρακτήρας της δίκαιης κοινωνικής διαμαρτυρίας.
-Οι καταγγελίες ενός κακού, ενδεχομένως αυταρχικού και εγωκεντρικού χαρακτήρα, δεν έχει σχέση με τις καταγγελίες του κινήματος #metoo και πρέπει να γίνονται, με την ανάλογη τεκμηρίωση, στη Δικαιοσύνη και στα αρμόδια σωματεία. Αλλιώς, συντελείται μία ακόμη πράξη ανθρωποφαγίας μέσα από τη δολοφονία χαρακτήρα. Είναι η περίπτωση του Γιώργου Κιμούλη.
(Ο Στέλιος Στυλιανίδης είναι καθηγητής κοινωνικής ψυχιατρικής στο Πάντειο, ψυχίατρος-ψυχαναλυτής)
Πηγή: ieidiseis.gr
Μπορείτε να παρακολουθήσετε το σχετικό βίντεο στον ακόλουθο σύνδεσμο.
Πηγή: sputniknews.gr
Γιατί η Σοφία Μπεκατώρου δεν είχε μιλήσει νωρίτερα για το περιστατικό σεξουαλικής κακοποίησης που πρόσφατα κατήγγειλε; Καθηγητής Ψυχιατρικής και γνωστές φεμινίστριες ερευνήτριες μάς εκθέτουν τους λόγους που τα θύματα βιασμού είτε καθυστερούν ακόμη και δεκαετίες να καταγγείλουν το συμβάν είτε σιωπούν ισοβίως.
Μορφή χιονοστιβάδας λαμβάνουν οι αποκαλύψεις για περιστατικά σεξουαλικής κακοποίηση στη χώρα, μετά την αρχή που έκανε η ολυμπιονίκης Σοφία Μπεκατώρου. Πολιτικοί, δημοσιογράφοι, φοιτήτριες αποκάλυψαν -μετά από χρόνια, ακόμη και δεκαετίες- ότι έπεσαν θύμα βιασμού από υφυπουργούς, πολιτικούς, καθηγητές πανεπιστημίου.
Το «ελληνικό #MeToo» σε μια αμετανόητα κι αρρωστημένα πατριαρχική και σεξιστική κοινωνία, ακόμη και στο αστυνομικό και δικαστικό σώμα, βρίσκεται εν εξελίξει, ξεμπροστιάζοντας την πολιτική ηγεσία, την ακαδημαϊκή κοινότητα και παράγοντες του αθλητισμού.
Δεν έλειψαν οι φωνές ωστόσο που, ειρωνευόμενες την ολυμπιονίκη κι αμφισβητώντας την κακοποίησή της, έσπευσαν να αναρωτηθούν «Μα τώρα το θυμήθηκε;»
Γιατί, αλήθεια, τώρα; Το Sputnik μίλησε με καθηγητή Ψυχιατρικής, εμβληματικές φεμινίστριες που έκαναν έρευνα πάνω στο θέμα της σεξουαλικής κακοποίησης και μέλη φεμινιστικών συλλογικοτήτων για όλους τους λόγους που μια κακοποιημένη γυναίκα σιωπά. Και για τους λόγους που μπορεί να προβεί σε αποκαλύψεις μετά από χρόνια. Ή και ποτέ!
«Το θέμα είναι σύνθετο» είναι η πρώτη φράση του Στέλιου Στυλιανίδη, καθηγητή Κοινωνικής Ψυχιατρικής στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πάντειου Πανεπιστημίου, τέως Αντιπρόεδρου της Παγκόσμιας Εταιρείας για την Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση (WAPR) και μέλους της Ελληνικής Ψυχαναλυτικής Εταιρείας και της Διεθνούς Ψυχαναλυτικής Ένωσης (IPA), που έχει διατελέσει Εθνικός Εκπρόσωπος για την Ψυχική Υγεία στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO).
«Όταν μια γυναίκα υπόκειται σε τέτοιου τύπου σεξουαλική παρενόχληση, ασυνείδητα μπορεί να λειτουργήσει ο μηχανισμός ενοχοποίησης» μας αποκαλύπτει ο διακεκριμένος καθηγητής Ψυχιατρικής και ψυχαναλυτής. «Αυτός ο μηχανισμός την κάνει να αμφισβητεί αν είναι όντως θύμα ή αν η ίδια προκάλεσε τον θύτη. Αυτή η εσωτερικευμένη ενοχή συνδέεται και με την κοινωνική ντροπή. Αν μιλήσει, αν αποκαλύψει το θύμα κάτι σε μια σε τέτοιο βαθμό σεξιστική και πατριαρχική κοινωνία, δεν θα βρει το δίκιο της».
Γιατί παρακινούνται να μιλήσουν τελικά οι γυναίκες αφού προβεί σε αποκαλύψεις μια επώνυμη, όπως έγινε στις ΗΠΑ, στην υπόθεση του διαβόητου μεγαλοπαράγοντα στο Χόλιγουντ Χάρβεϊ Γουαϊνστάιν και στην Ελλάδα με την περίπτωση μιας ολυμπιονίκη, κι επομένως σε αυτή την περίπτωση μπορούμε να μιλάμε για «μια συλλογική αντίδραση που λαμβάνει διαστάσεις κινήματος, όπως είδαμε με το #MeToo» όπως μας λέει ο κ. Στυλιανίδης;
«Διότι με τις αποκαλύψεις αυτές δημιουργείται το πρόσφορο έδαφος ώστε να υποστηριχθεί η παθούσα κοινωνικά, κι από σημαντικούς παράγοντες, ακόμη και πολιτικούς» εξηγεί. Είναι ενδεικτικός εξάλλου ο τρόπος που αντέδρασε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η οποία μάλιστα προσκάλεσε σε συνάντηση την κα Μπεκατώρου, ο πρωθυπουργός, ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης και σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος καταδικάζοντας τη σεξουαλική βία από παράγοντα του αθλητικού κόσμου.
Ο καθηγητής Ψυχιατρικής μάς περιγράφει τη δημοσιοποίηση της σεξουαλικής κακοποίησης από ένα επώνυμο άτομο ως έναν «μηχανισμό ενδυνάμωσης του ευάλωτου και αδύναμου από τους εξωτερικούς μηχανισμούς κοινωνικής υποστήριξης».
«Η κρυψίνοια είναι παράγωγο της ενοχής» προσθέτει «που ξεπερνιέται όπως συνέβη σήμερα μετά τις αποκαλύψεις της Ολυμπιονίκη. Άρα το ευάλωτο Εγώ μπορεί πια να υποστηρίξει μια καταγγελία δημόσια, διότι υπάρχει ένας μεγάλος μηχανισμός αναστολής και ανάσχεσης της καταγγελίας. Είναι δύσκολη η καταγγελία γιατί θα γίνει αρχικά σε έναν εξαιρετικά σεξιστικό μηχανισμό, όπως είναι η αστυνομία. Και τελικά, το θύμα θα δικαστεί από ένα δικαστικό σώμα ανεκπαίδευτο, ανδροκρατούμενο και σεξιστικό» συνοψίζει ο καθηγητής Ψυχιατρικής.
Το θύμα της σεξουαλικής κακοποίησης συνήθως δεν μιλάει στην Ελλάδα, γιατί «φοβάται ότι θα εξευτελιστεί, διότι δεν κατάφερε να διαφυλάξει εαυτήν από την κακοποίηση. Φοβάται ότι οι γύρω της κατά κύριο λόγο δεν θα την πιστέψουν και δεν θα της συμπαρασταθούν. Αν εξαρτάται από πατέρα ή σύζυγο τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα. Θα έχει επιπτώσεις. “Δεν το είπα στον πατέρα μου“, μου είπε μια νεαρή κοπέλα, “γιατί δεν θα με πίστευε και θα έτρωγα και ξύλο“» αποκαλύπτει η Σίσσυ Βωβού, μέλος του Δ.Σ της Οργάνωσης Γυναικείων Δικαιωμάτων «ΤΟ ΜΩΒ» και συγγραφέας του βιβλίου-γροθιά «Πατριαρχική Δικαιοσύνη και Φεμινιστικές Αντιστάσεις» (εκδ. Άνω Τελεία), με το αστυνομικό και δικαστικό χρονικό 19 υποθέσεων εκμετάλλευσης και βίας κατά γυναικών (σεξουαλικού και εργασιακού trafficking, βιασμών, βαριών κακοποιήσεων, γυναικοκτονιών, δημόσιου εξευτελισμού), από το 1998 ως το 2012.
Πότε τελικά μια γυναίκα τολμά να σπάσει το τείχος της σιωπής; Γιατί αργεί; Γιατί τα περισσότερα θύματα δεν το σπάνε το τείχος ποτέ;
«Αν πρόκειται για βιασμό, που είναι η πιο ακραία μορφή σεξουαλικής κακοποίησης πριν τον φόνο, οι καταγγελίες είναι λιγότερες από 10%, όπως αναφέρουν κάποιες έρευνες. Όταν μια γυναίκα πάει στην αστυνομία για να καταγγείλει, εάν δεν έχει ακράδαντα στοιχεία, συνήθως οι αστυνομικοί την αποθαρρύνουν να το ψάχνει, γιατί “δεν θα βρεις το δίκιο σου αφού δεν έχεις στοιχεία“» απαντά η γνωστή φεμινίστρια.
Οι λόγοι που ενεργούν έτσι τα όργανα της τάξης είναι σύνθετοι, προσθέτει η κα Βωβού: «Άλλοτε το κάνουν επειδή υποτιμούν το θέμα, άλλοτε επειδή γνωρίζουν αυτό που λένε από την εμπειρία τους. Φυσικά εμείς αυτό το θεωρούμε σκάνδαλο. Αυτό είχε γίνει και με την καταγγελία που είχε κάνει η Ελένη Τοπαλούδη στην αστυνομία της Ρόδου, έναν χρόνο πριν το φρικτό τέλος της. Οπότε, τα περισσότερα θύματα βιασμού το κρατάνε μέσα τους για να τις βασανίζει ή να το βγάλουν μετά από 10 ή 20 χρόνια, όπως έκανε η Μπεκατώρου σήμερα».
Έχουν τύχη οι προσφυγές τελικά στο δικαστήριο; Οι γυναίκες δικαιώνονται; Πόσο προκατειλημμένος από την πατριαρχία παραμένει το 2021 ο δικαστής, ο νομοθέτης και η κοινωνία;
«Εκτιμάται ότι καταλήγουν στα δικαστήρια το 10% των βιασμών, και απ’ αυτούς οι μισοί δεν δικαιώνονται. Περνάει τα πάθη της η καταγγέλλουσα, μέσα από όλες τις βαθμίδες των κρατικών οργανισμών και τελικά και στο ακροατήριο, για να μην δικαιωθεί τελικά, και για να έχει και τη Δαμόκλειο σπάθη της συκοφαντικής δυσφήμισης με την οποία απειλούν οι δικηγόροι των κατηγορουμένων».
Η κα Βωβού μας φέρνει ως παράδειγμα την υπόθεση του «βιαστή με την τυρόπιττα» που είχε καταγγελθεί για τέσσερις βιασμούς τουριστριών το 2005, και η υπόθεση τελεσιδίκησε το 2012 με την καταδίκη του, χάρη στη δυνατή συμπαράσταση των γυναικείων οργανώσεων.
«Τέρατα και σημεία έγιναν στις δίκες του, ενώ οι αναβολές πήγαιναν σύννεφο, για κοπέλες που είχαν έρθει από Αυστραλία και Καναδά. Ήταν τραγικά αντιδεοντολογική η υπεράσπιση εκ μέρους της δικηγόρου Ζωής Κωνσταντοπούλου και φρικτά τα βασανιστήρια των γυναικών στο ακροατήριο. Σε άλλη υπόθεση, ομαδικού βιασμού φοιτήτριας στην Ξάνθη το 2016, οι κατηγορούμενοι βγήκαν από το δικαστήριο ελεύθεροι και ωραίοι, ενώ η παθούσα, αλλά και ο υπέροχος υποστηρικτικός πατέρας της, καταρρακώθηκαν πλήρως» προσθέτει η κα Βωβού, σταχυολογώντας από ένα μακρύ, ατέλειωτο κατάλογο περιστατικών βιασμού στην ελληνική επικράτεια.
Η αποκάλυψη της Μπεκατώρου έφερε εντέλει τη σημερινή, στην κυριολεξία, χιονοστιβάδα αποκαλύψεων, «γιατί ήταν ένα κοινό μυστικό, ήταν ένα τεράστιο απόστημα που έκρυβε χιλιάδες επί χιλιάδων σιωπές και ψυχικά άλγη όσων είχαν υποστεί τα ίδια και δεν είχαν τολμήσει να μιλήσουν, κάτι που ίσχυε και για την ίδια την Μπεκατώρου, όπως η ίδια είπε στη συγκλονιστική καταγγελία της» εξηγεί η συνομιλήτριά μας.
«Η τιμωρία όλων αυτών των γυναικών, που ήταν θύματα άδικης και εγκληματικής πράξης, ήταν να βασανίζονται ψυχικά γιατί δεν το κατάγγειλαν. Η δήλωση της Μπεκατώρου ότι “η τιμωρία μου ήταν να μην αγαπώ τον εαυτό μου”, μας συγκλόνισε πραγματικά, και γνωρίζουμε σε πόσες γυναίκες συμβαίνει το ίδιο. Όσες το κατάγγειλαν, είχαν άλλο βασανιστήριο. Εμείς λέμε στις γυναίκες να καταγγείλουν και θα είμαστε δίπλα τους. Η αλληλεγγύη μας δεν κατάφερε να τις βοηθήσει πάντα, φυσικά, γιατί υπάρχουν και επίορκοι δικαστές» παραδέχεται η γνωστή κινηματική φεμινίστρια και συγγραφέας.
Έχει αλλάξει κάτι τα τελευταία χρόνια στο χώρο της σεξουαλικής βίας στη χώρα;
«Όχι! Η σεξουαλική βία συνεχίζεται, αν δεν έχει ενταθεί. Μην ξεχνάμε ότι για τα νέα αγόρια και τους νέους άνδρες κυρίως, αλλά σε κάποιο βαθμό για τους περισσότερους άνδρες, θεωρείται “δικαίωμα” να εισβάλλουν στο σώμα μιας γυναίκας, ιδιαίτερα αν θεωρούν ότι οι συνθήκες είναι αμφίσημες, καταπώς τους βολεύει βέβαια».
Σε αυτό έχουν συμβάλλει, «η βίαιη πορνογραφία, που είναι προσβάσιμη σε κάθε άνθρωπο, και δυστυχώς σε μεγάλο βαθμό “εκπαιδεύει” τα αγόρια κυρίως. Καθώς και το ότι σεξουαλική διαπαιδαγώγηση στα σχολεία δεν υπάρχει, ακόμα, και δεν ξέρουμε αν και πότε θα υπάρξει, αλλά και τι είδους θα είναι. Παραμένει κάτι φυσικά που το διεκδικούμε».
Υπάρχει μια φωτεινή στιγμή στις υποθέσεις βιασμού, παρ’ όλ’ αυτά. «Από το 2006 ποινικοποιήθηκε ο βιασμός στον γάμο, στοιχείο που δείχνει ότι ακόμα και αν ένα ζευγάρι έχει έρθει σε επαφή 1.000 φορές, δεν σημαίνει ότι ο δρόμος είναι ελεύθερος για την 1.001 και λοιπά, αν δεν υπάρχει συναίνεση» μας λέει η κα Βωβού. Το 2019, όπου ψηφίστηκαν οι νέοι ποινικοί κώδικες προτάθηκε η αλλαγή του ορισμού του βιασμού, επί τα χείρω, «μετά από ένα τσουνάμι γυναικείων κινητοποιήσεων, τελικά η τότε κυβέρνηση δέχτηκε να ορίζεται ο βιασμός με βάση τη συναίνεση, δηλαδή να ικανοποιήσει αυτό που διεκδικούσαν οι γυναικείες οργανώσεις» καταλήγει η Σίσσυ Βωβού.
«Η πρόσφατη καταγγελία βιασμού της Σοφίας Μπεκατώρου και οι καταγγελίες σεξουαλικής παρενόχλησης που ακολούθησαν από άλλες προβεβλημένες γυναίκες αποτελούν την κορυφή του παγόβουνου» σύμφωνα με τη Νατάσα Διαμάντη, μέλος της φεμινιστικής συλλογικότητας 8ης Μάρτη.
«Τις τελευταίες μέρες όλο και περισσότερες γυναίκες έχουν αρχίσει να αποκαλύπτουν περιστατικά σεξουαλικής βίας που έχουν υποστεί, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις πάνω από 100 καταγγελίες σεξουαλικής παρενόχλησης φοιτητριών από πρώην καθηγητή στο ΑΠΘ. Αυτό είναι μόλις ένα μικρό δείγμα της βίας που υφίστανται τα θηλυκά σώματα καθημερινά. Μας υπενθυμίζει ότι υπάρχουν χιλιάδες ακόμα γυναίκες σε όλη τη χώρα, των οποίων η κοινωνική και οικονομική κατάσταση δεν επιτρέπει να μιλήσουν για τα τραύματά τους. Γυναίκες μετανάστριες, προσφύγισσες, τρανς, σεξεργάτριες, γυναίκες που ζουν σε συνθήκες επισφάλειας, ανέχειας και κοινωνικής ανισότητας» τονίζει η κα Διαμάντη.
«Είμαστε μαζί με όλες, για να τις στηρίξουμε στον πόνο τους, στις αποφάσεις τους, στο δικαίωμά τους για αυτοδιάθεση. Για να σπάσει, όμως, η σιωπή, χρειάζεται, πέρα από την ύπαρξη αλληλεγγύης, να γίνουν και ριζικές θεσμικές αλλαγές σε επίπεδο κοινωνικής πολιτικής» προσθέτει.
«Όταν η πάλαι ποτέ Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων μεταφέρεται από το Υπουργείο Εσωτερικών στο Υπουργείο Εργασίας, μετονομαζόμενη σε Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, κι έπειτα μετονομάζεται εκ νέου σε Γενική Γραμματεία Δημογραφικής, Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, υπαγόμενη πλέον στην Υφυπουργό για τη Δημογραφική Πολιτική και την Οικογένεια, καθιστώντας την ισότητα των φύλων μια απλή υποσημείωση, τι θεσμικό μήνυμα έμπρακτης αλληλεγγύης στέλνεται στις γυναίκες που υφίστανται βία;» αναρωτιέται δικαίως η συνομιλήτριά μας.
«Σε μία χώρα ακόμα βαθύτατα και πεισματικά πατριαρχική, όπου οι κυβερνώντες δεν βλέπουν καν έμφυλη διάσταση στην άσκηση κοινωνικής πολιτικής, όπου η αστυνομία στέλνει τις καταγγέλλουσες σπίτια τους, κι όπου οι δικαστές ακόμα ρωτούν τις επιζώσες βιασμού “τι φορούσαν” κι “αν είχαν πιει”, δεν μπορούμε ούτε να νουθετούμε ούτε να κουνάμε το δάχτυλο» συνοψίζει.
